Son günlerde haberleri takip ederken huzursuz mu hissediyorsun? İçini tanımlayamadığın bir sıkıntı mı kaplıyor? Uykuların kaçıyor, bedenin sürekli tetikte mi? Ne olduğunu anlamıyorsun belki ya da farkındasın izlediğin haberlerden etkilendiğinin.
Tüm bunlar sadece senin duyguların olmayabilir. Bu, zihnin seni koruma çabası olabilir.
Savaş, Ekrandan Duyguları Taşırır.
İran ve İsrail arasında süregelen savaş, yalnızca politik bir çatışma değil — aynı zamanda milyonlarca insanın sinir sistemine işleyen bir kolektif travma kaynağı. Bir ya da daha fazla toplumu etileyen travmalar kolektif trravmalardır. Bunların izleyen, duyan ya da gören kişiler ise ikincil travmaya maruz kalmış olurlar. Psikolojide buna ikincil travma (ya da dolaylı travma) diyoruz. Yani doğrudan yaşamamış olsak da; savaş görüntüleri, ölümler, yıkımlar ve sosyal medyada maruz kaldığımız acılar, zihnimizde aynı etkiyi yaratabiliyor. Aynı zamanda bu etkilenme insani bir durumdur fakat sizde aşağıdaki septomları oluşturuyorsa müdahale etmek gerekebilir.
Beynin Tehdit Algısı
Beyin normalde tehlikeli bir durum olduğunda seni korumak için alarm sistemini çalıştırır. Fakat travmaya maruz kalmış kişilerde gerçek bir tehdit olmadan da aşağıdaki tehdit tepkilerini verir.
📊 Amerikan Psikoloji Derneği (APA) ve Dünya Sağlık Örgütü (WHO), savaş haberlerinin yoğun şekilde tüketilmesinin şu sonuçlara yol açabileceğini bildiriyor:
– Kaygı bozukluğu belirtilerinde artış
– Sürekli tetikte olma hali (hipervijilans)
– Uyku bozuklukları ve kâbuslar
– Duygusal donukluk ve tükenmişlik
– Sinir sistemi yorgunluğu ve psikosomatik belirtiler (baş ağrısı, çarpıntı vb.)
-ani anlamsız tepkiler veriyorsan ya da gözünün önüne görünlüşer flash şeklinde geliyorsa
Beyin, ekran aracılığıyla gördüğü şiddeti de gerçek bir tehdit gibi algılar. Yani tehdit fiziksel olmasa bile, nörolojik etkileri gerçektir.
Travmadan Kimler Daha Çok Etkilenir?
– Yüksek empatiye sahip bireyler
– Travma geçmişi olanlar
– Sürekli sosyal medyada vakit geçirenler
– Anksiyeteye yatkın kişiler
Travmalarda Kurtul !!!
🔹 Sınırlı maruz kalma: Sürekli haber akışına maruz kalmamak için zaman sınırı koy.
🔹 Ritüel yarat: Gün içinde zihnini rahatlatacak minik alışkanlıklar geliştir.
🔹 Bedenini dinle: Nefes çalışmaları, hafif egzersizler ve uyku hijyeni seni destekler.
🔹 Konuş: Duygularını bastırmak yerine ifade et. Bu süreci biriyle paylaşmak hafifletici olabilir.
Yine de baş edemiyorsan destek almaktan çekinme. Konya EMDR terapisti olarak yanınızdayız.
Terapi Bu Noktada Neden Önemli?
Travmalara odaklanan aynı zamanda bir EMDR terapisti olarak; savaş gibi kolektif travmaların bu alanları nasıl etkilediğini çok net gözlemliyorum.
Çiftlerin arası geriliyor, libido düşüyor, bireyler ilişkilerde tahammülsüzleşiyor. Çünkü savaş, sadece dışarıda değil — içimizde de sürüyor.
Terapi, bu karmaşanın içinde nefes alabileceğin, kendinle temasa geçebileceğin güvenli bir alan yaratır.
Bazen savaşın sesi silah sesi değildir…
Bazen bir uykusuzluk gecesi, bir iç sıkıntısı ya da anlamsız bir yorgunlukla kendini gösterir.
Eğer içinde tarifsiz bir yük hissediyorsan, bunun bir açıklaması olabilir.
Ve bununla baş etmek yalnız başına olmak zorunda değil. Travmatik olaylar herkesi aynı şekilde etkilemez özellikle psikoljik dayanıklılığı düşük ve travmatik geçmişe sahip bireyler daha çok etkilenir.
